بررسی استعارۀ خشم در زبان نابینایان مطلق مادرزاد در مقایسه با همتای بینایشان/طالبی- حق بین- افراشی

بررسی استعارۀ خشم در زبان نابینایان مطلق مادرزاد در مقایسه با همتاهای بینایشان مهناز طالبی دستنایی[1]فریده حق بین[2]آزیتا افراشی[3]تاریخ دریافت:20/12/91تاریخ تصویب:10/2/92چکیده مقالۀ حاضر به بررسی استعاره­های مفهومی خشم در آزمون ور ان نابینای مطلق مادرزاد می­پردازد. بر اساس آموزه های زبان شناسی شناختی، استعاره­های مفهومی نقش مهمی در نظام شناختی بشر دارند و استعارۀ شناختی، چارچوبی برای اندیشه است و صرفاَ موضوعی زبانی نیست بلکه موضوعی است مرتبط با اندیشه و خرد. با تحلیل استعاره های مربوط به عواطف می­توان به تفاوت­های فرهنگی و بنیان های شناختی ملت های مختلف پی برد. خشم یکی از اصلی­ترین احساسات بشر است و به همین دلیل استعاره­های آن از پربسامدترین و جهانی­ترین استعاره ها هستند. در بررسی ای میدانی که به منظور واکاوی عملکرد ذهن در چگونگی شکل گیری استعاره های خشم در نابینایان فارسی زبان انجام گرفت، 10 نابینای مطلق مادرزاد فارسی زبان و 10 بینای فارسی زبان به عنوان گروه گواه بین سنین 18 تا 28 سال انتخاب شدند. زبان اول همۀ این آزمون وران فارسی بوده است. این پژوهش استعاره­های مفهومی خشم را در زبان نابینایان مطلق مادرزاد در مقایسه با همتای بینایشان از نظر قلمروهای مبدأ بر اساس مدل کووچشتحلیل نموده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که گفتارگرایی در نابینایان موجب تشابه فراوان استعاره های خشم، حتی استعاره های دیداری خشم، در دو گروه شده است. این مسئله می تواند به باوری که منشأ استعاره را ذهن می داند، خدشه وارد کند. واژه های کلیدی:  استعارۀ خشم، استعاره­های عاطفی (احساسی)، نابینایان، گفتارگرایی [1]  دانشجوی دکتری زبان شناسی دانشگاه الزهرا(س) (نویسنده مسئول)؛ [email protected]                                                                           [2]  دانشیار گروه زبان شناسی، دانشگاه الزهرا(س)؛  [email protected][3]  دانشیار، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی؛  [email protected]